Uprawiając sport na świeżym powietrzu musisz ochronić się przed wpływem pogody (deszcz, wiatr, śnieg, ujemne temperatury, itp.) poprzez dobre zarządzanie temperaturą i poceniem. Trójwarstwowy system pomaga dobierać odpowiednie ubrania, biorąc pod uwagę warunki pogodowe i uprawiany sport. Trzy warstwy odzieży zapewnią ci suchość i ciepło: warstwa bazowa odprowadza wilgoć, warstwa pośrednia trzymuje ciepło, a warstwa zewnętrzna chroni przed czynnikami atmosferycznymi.
Oddychająca warstwa bazowa odprowadzająca wilgoć
Podczas wysiłku nasza temperatura ciała wzrasta. Aby zapobiec przegrzaniu, nasz organizm reaguje poceniem się. Parowanie potu na powierzchni skóry chłodzi nasze ciało. Kiedy pot zetknie się z powietrzem, które jest zwykle zimniejsze, para wodna skrapla się i zamienia w wodę na powierzchni skóry.
Mokra koszulka, zwłaszcza jeśli jest wykonana z chłonnego materiału, takiego jak bawełna, sprawi, że poczujesz chłód, gdy tylko przestaniesz ćwiczyć, ze względu na wilgoć, która pozostaje w kontakcie ze skórą.
Celem warstwy bazowej noszonej przy skórze jest odprowadzanie potu, aby skóra pozostała sucha.
Podczas uprawiania sportu potrzebujesz warstwy bazowej, która usuwa wilgoć, więc zapomnij o popularnej, bawełnianej koszulce, która jest bardzo chłonna i długo schnie!
Materiały syntetyczne, takie jak poliester lub poliamid, są w pewnym sensie wodoodporne: nie absorbują wody. Wilgoć odprowadzana jest na zewnątrz ubrania, dzięki czemu nie ma kontaktu ze skórą. Noszenie koszulki wykonanej z materiału syntetycznego pozwala ciału regulować temperaturę bez odczuwania zimna. Materiały te również bardzo szybko schną.
Istnieje także bielizna termiczna, stosowana jako warstwa bazowa, wykonana z wełny merynosów. Wełna może pochłonąć wodę w ilości nawet do 33% własnej masy. Dlaczego zatem używamy jej jako warstwy bazowej? Ten naprawdę chłonny materiał zapobiega kontaktowi potu ze skórą, a nawet mokra wełna jest dobrym izolatorem. Wreszcie, wełna zapobiega powstawaniu nieprzyjemnych zapachów, dzięki czemu nie musisz prać odzieży z merynosów po każdym zużyciu. Warstwy bazowe wykonane z wełny merynosów są zatem szczególnie przydatne do ćwiczeń o niskiej intensywności.
Istnieją także tkaniny, które są mieszanką włókien syntetycznych i wełny. Pozwalają na wykorzystanie kombinacji ich najlepszych cech.
Izolująca warstwa pośrednia, aby utrzymać Twoje ciepło
Pośrednia warstwa odzieży będzie chronić Cię przed wyziębieniem poprzez utrzymywanie ciepła wytworzonego przez ciało.
Zdolność włókien do zatrzymywania powietrza jest tym, co sprawia, że są świetną warstwą izolacyjną.
Im więcej powietrza mogą zamknąć, tym lepiej ubrania utrzymają ciepło Twojego ciała.
Dostosuj warstwę pośrednią do własnych wymagań dotyczących ciepła:
- Wysokie temperatury zewnętrzne lub długotrwałe ćwiczenia: w takich warunkach poradzisz sobie bez warstwy pośredniej. Pamiętaj jednak, aby zabrać cieplejszą odzież do plecaka, aby jej użyć, jeśli zatrzymasz się i zrobi Ci się zimno lub gdy nastąpi zmiana pogody.
- Chłodne warunki pogodowe: polar jest idealny, ponieważ łączy ciepło z dobrymi właściwościami usuwania wilgoci. Lekkie, syntetyczne ocieplane kurtki są również użyteczne, ponieważ zapewniają ciepło, łatwo się kompresują i są łatwe do czyszczenia.
- Zimne lub lodowcowe warunki: grube kurtki puchowe stanowią doskonałą warstwę pośrednią w naprawdę zimnych warunkach. Ten rodzaj kurtki jest lekki i można go skompresować (przydatne, gdy trzeba go zabrać do plecaka). Z drugiej strony, jeśli kaczy puch się zamoczy, zbija się w grudki i traci właściwości izolacyjne. Tego typu kurtki nie powinny być używane przy deszczowej pogodzie lub kiedy możesz się dużo pocić. Podczas prania kurtki puchowej także należy być ostrożnym, aby zachować jej właściwości izolacyjne.
Jeśli nosisz warstwę pośrednią, która zbyt mocno izoluje, Twoje ciało się przegrzeje i będziesz się bardzo pocić. Po zmoczeniu, Twoja warstwa pośrednia straci swoje właściwości izolacyjne, a cała zgromadzona wilgoć zwiększy uczucie zimna.
Wodoodporna, ochronna warstwa zewnętrzna, aby zabezpieczyć Cię przed wpływem czynników atmosferycznych
Chroniąc się przed wpływem czynników atmosferycznych, od razu myślimy o kurtkach Gore-Tex, ale istnieją także inne wodoodporne i oddychające membrany. Chcąc porównać ich wodoodporność, można spojrzeć m.in. na test słupa wody (ocena Schmerbera), który mierzy (w milimetrach) odporność tkaniny na ciśnienie wody.
Na przykład kurtki Gore-Tex mają ocenę 28000 Schmerber.
Wodoodporna odzież ma także dodatkowo zabezpieczone, wodoszczelne szwy.
Oddychalność membrany jest wyrażona w gramach na metr kwadratowy na 24 godziny lub (w przypadku marki Gore-tex) stosowana jest wartość RET (współczynniki oporu parowania – im mniejsza jego wartość, tym lepiej). Im bardziej oddychająca jest tkanina, tym lepiej sprawdzi się w trakcie aktywności o wysokiej intensywności.
Niektóre kurtki mają otwory wentylacyjne zapinane na suwak, aby usprawnić proces odprowadzania potu.
Dla dodatkowej ochrony przed wiatrem, przy jednoczesnym zachowaniu oddychalności, niektóre ubrania są wykonane z membrany „Windstopper”.
Odzież hydrofobowa, znana także jako softshell, jest bardzo elastyczna i przyjemnie się ją nosi. Jest oddychająca, więc pot jest dobrze odprowadzany podczas wysiłku. Jeśli warunki pogodowe ulegną pogorszeniu, hydrofobowe wykończenie zewnętrznej powłoki materiału, a w niektórych przypadkach całej membrany, wystarczy, aby uchronić Cię przed lekkim deszczem lub nagłym opadem deszczu czy śniegu.
Dopasuj warstwy swojej odzieży do warunków pogodowych
System ubierania się „na cebulkę” poprawia odprowadzanie potu oraz ochronę przed czynnikami atmosferycznymi: wodą, wiatrem i temperaturą. Pozwala dostosować ubiór do dowolnych warunków. W ciągu dnia, warunki pogodowe lub Twoje wymagania mogą się zmienić (spadek intensywności ćwiczeń, pogorszenie warunków pogodowych, zmiana wysokości). Pamiętaj, aby dopasować warstwy odzieży, biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki. Bądź przygotowany – upewnij się, że wszystko, czego potrzebujesz masz w plecaku.
Brak warstwy pośredniej w przypadku biegów górskich przy ciepłej pogodzie
Kiedy jest gorąco, najważniejszą sprawą jest odprowadzanie ciepła. W takim przypadku wystarczy Ci tylko techniczna warstwa bazowa. Lekka warstwa zewnętrzna może okazać się niezbędna do ochrony przed deszczem, ale śmiało możesz poradzić sobie bez warstwy pośredniej, ponieważ nie będziesz potrzebować się ogrzewać.
Podczas górskich wycieczek pomyśl o zmianach temperatury.
Podczas wędrówki w górach, może przytrafić się Ci kilka scenariuszy:
- Chłodne wczesne poranki: załóż cienką warstwę pośrednią
- Wysiłek podczas upałów: pomimo dużych wysokości często jest bardzo gorąco podczas letnich wędrówek. Wystarczy założyć oddychającą warstwę bazową.
- Gwałtowny spadek temperatury: kiedy dotrzesz na szczyt, zwolnisz lub poczujesz chłodne powietrze, możesz wyciągnąć warstwę pośrednią z plecaka. Może to być polar lub ocieplana kurtka (z wypełnieniem puchowym lub syntetycznym).
- Wiatr i/lub deszcz podczas zejścia: załóż softshell albo wodoodporną kurtkę. Jeśli jest ci zimno, załóż pod kurtkę warstwę pośrednią.
Chroń się przed zimnem i wiatrem podczas jazdy na nartach
Podczas jazdy na nartach i podczas większości sportów zimowych niezbędna jest ochrona przed zimnem i wiatrem. Zalecana jest warstwa bazowa z długim rękawem.
Kurtka narciarska czasami zarówno ogrzewa i chroni przed czynnikami zewnętrznymi (warstwa pośrednia i zewnętrzna). Jeśli Twoja kurtka nie ogrzewa Cię wystarczająco lub jest bardzo zimno, możesz również dodać warstwę pośrednią, np. polar.
Aby dowiedzieć się więcej na ten temat, przeczytaj nasz artykuł, pt. Jak ubierać się na narty
Dostosuj swój ubiór do skitouringu
System trzech warstw jest szczególnie użyteczny podczas touringu. Możesz włożyć swoją ocieplającą kurtkę do plecaka, aby nie przegrzać się podczas podchodzenia i założyć ją na siebie przed zjazdem.
Podczas ładnej pogody możesz swoją kurtkę wierzchnią, chroniącą przed wiatrem i wodą, schować do plecaka, ale możesz także zdecydować, by nosić ją w celu ochrony przed zimnym wiatrem, który zimą często jest bardzo odczuwalny w górach. Oczywiście, jeśli pada śnieg, to dzięki niej pozostaniesz także suchy.
System trzywarstwowy może być również używany dla dolnej partii ciała, ale generalnie nogi nie pocą się tak mocno, więc zasady są prostsze. Spodnie narciarskie łączą izolację i ochronę, w związku z czym mogą być noszone bezpośrednio na skórę, ewentualnie na warstwę bazową.
Podczas letnich wycieczek, szorty czy lekkie długie spodnie są zazwyczaj wystarczające. Możesz rozważyć także założenie spodni przeciwdeszczowych, jeśli pada lub jest wietrznie.
warstwy bazowej dla KOBIET warstwy pośredniej dla KOBIET warstwy zewnętrznej dla KOBIET
