Narciarstwo przełajowe nie bez powodu zyskuje coraz większą popularność. To fantastyczny sposób na obcowanie z naturą poprzez przemierzanie o własnych siłach pięknych górskich krajobrazów, z satysfakcją jazdy na nartach lub snowboardzie w świeżym, dziewiczym puchu.
Bez względu na to, czy preferujesz narty skitourowe, splitboard czy narciarstwo przełajowe, zanim wyruszysz w teren, musisz najpierw zdobyć wiedzę na temat bezpieczeństwa lawinowego i wyposażyć się w niezbędny sprzęt, w tym detektor, łopatę i sondę.
Detektor lawinowy
Detektor lawinowy to urządzenie elektroniczne, które w sposób ciągły nadaje sygnał radiowy i jest na tyle małe, że można je wygodnie trzymać w jednej ręce. Detektor można również przełączyć w tryb „Search” (Szukaj), który odbiera wysyłany sygnał i umożliwia poszukiwaczowi jego namierzenie. Stąd używa się również określenia nadajnik-odbiornik.
Ważna uwaga! Detektory często nazywane są „nadajnikami”, więc stosując ten termin należy odróżnić nadajnik PLB (który zazwyczaj tylko nadaje sygnał SOS bez odbioru) od nadajnika lawinowego (który nadaje i odbiera).
Jeśli zasypana przez lawinę ofiara ma przy sobie detektor, pozostałe osoby z grupy mogą przełączyć swoje nadajniki na tryb „Szukaj” i podążać za sygnałem ofiary do punktu, w którym mogą rozpocząć sondowanie, aby znaleźć jej dokładną lokalizację, a następnie odkopać łopatą.
Bez względu na producenta wszystkie detektory lawinowe operują na tej samej częstotliwości 457 kHz, więc ze sobą współpracują, niezależnie od marki czy modelu.
Podczas poszukiwania ofiary kluczowa jest szybkość i choć podstawowy sygnał dla wszystkich detektorów jest taki sam, kilka funkcji może sprawić, że poszukiwania będą przebiegały sprawniej i skuteczniej.
- Detektory trzyantenowe – nadajniki lawinowe z trzema antenami naprawdę zwiększają tempo i skuteczność poszukiwań, ponieważ zostały wyposażone we wskaźnik kierunkowy, który wskazuje cel. Ponadto, liczba tzw. „spikes” (sporadycznych fałszywych odczytów) jest znacznie zmniejszona lub nawet wyeliminowana. Prawie wszystkie nowe detektory dostępne obecnie na rynku mają trzy anteny.
- Poszukiwanie wielu ofiar – zdarza się, że w przypadku wystąpienia lawiny jest więcej ofiar. Wiele detektorów ma tryb „multiple victim search”, który pozwala na namierzenie jednej ofiary, zaznaczenie jej lokalizacji, a następnie poszukiwanie kolejnej.
- Automatyczne przełączanie w tryb nadawczy – lawiny wtórne podczas poszukiwania zasypanej ofiary nie należą do rzadkości. Detektory z tą funkcją automatycznie powrócą do trybu nadawczego, jeśli detektor przez pewien czas pozostaje w pozycji nieruchomej. Inne modele przełączają się w tryb nadawania, jeśli nie są wystawione na działanie światła.
- Kontrola grupowa – funkcja sprawdzająca działanie detektorów członków całej grupy przed wyruszeniem w drogę. Ogranicza zasięg wyszukiwania do jednego lub dwóch metrów, aby nie dopuścić do „zdezorientowania” detektora przez wiele sygnałów w bliskiej odległości.
Męski sprzęt skiturowy | Damski sprzęt skiturowy
Inną ważną kwestią jest miejsce noszenia nadajnika. Nadajniki większości producentów mają uprząż, którą przewiesza się przez ramię i wokół talii. W przypadku zejścia lawiny pas biodrowy można odpiąć, co ułatwia korzystanie z detektora podczas poszukiwań, gdyż pozostaje przymocowany do ciała za pomocą pasa naramiennego. Dobrze jest nosić nadajnik na warstwie podstawowej, aby nie trzeba było go zdejmować podczas zmiany kolejnych warstw. Dowiedz się, jak poprawnie ubierać się w systemie trójwarstwowym.
Niektórzy narciarze wolą jednak nosić detektory, np. w kieszeni cargo na udzie lub w kieszeniach na wysokości talii. W takim przypadku należy upewnić się, że kieszeń jest szczelnie zamknięta na zamek błyskawiczny, a detektor jest przymocowany do wytrzymałego elementu ubrania lub ciała za pomocą mocnej smyczy.
Jednym z powodów, dla których niektórzy noszą detektor w kieszeni spodni, jest to, że wszelkie inne urządzenia elektroniczne – telefon komórkowy, kamera GoPro – mogą zakłócać sygnał detektora. Tak więc najlepiej jest trzymać je od niego jak najdalej.
Damskie spodnie narciarskie | Męskie spodnie narciarskie
Znajdź sposób, który sprawi, że włączanie detektora przed wyjściem w teren stanie się czymś naturalnym. Najlepiej jest włączyć go i sprawdzić poziom naładowania baterii po założeniu stroju narciarskiego. Możesz go wyłączyć w dowolnym momencie, gdy znajdziesz się na bezpiecznym terenie, ale zawsze sprawdź, czy jest wyłączony, gdy zdejmujesz ubranie narciarskie. Wielu narciarzy zabiera swoje nadajniki na każdą wyprawę – czy to w ośrodku narciarskim czy w terenie – także noszenie nadajnika staje się równie oczywiste, co zakładanie spodni narciarskich.
Warto też zabrać ze sobą dodatkowe baterie. Nawet jeśli sprawdzasz poziom ich naładowania w detektorze za każdym razem, gdy go włączasz, Twoi znajomi narciarze mogą nie być tak sumienni, a dodatkowe baterie mogą uratować czyjeś życie – również Twoje.
Sonda lawinowa
Sonda lawinowa to składany kij, który służy do poszukiwania zasypanej pod śniegiem osoby. Po zlokalizowaniu ofiary za pomocą detektora należy użyć sondy, aby znaleźć dokładnie miejsce, gdzie ofiara jest zakopana.
Sondy mają różną długość, zazwyczaj od 200 do ponad 300 centymetrów (od 6,5 stopy do 9,8 stopy). Krótsze są lżejsze i zajmują mniej miejsca w plecaku, jednak nie wnikają zbyt głęboko w pokrywę śnieżną. Nigdy nie wiadomo, jak duża będzie lawina lub jak głęboko może być zakopany Twój kolega, więc prawdopodobnie warto nieco zwiększyć wagę plecaka, aby uratować komuś życie. Jeśli jeździsz na nartach w miejscu, gdzie zazwyczaj jest głęboka pokrywa śnieżna, wybierz sondę o minimalnej długości trzech metrów.
Sondy są zazwyczaj wykonane z włókna węglowego lub aluminium. Sondy karbonowe są droższe, ale wielu narciarzy je wybiera, ponieważ są lżejsze. Z kolei sondy aluminiowe są nieco cięższe, ale za to tańsze i lepiej radzą sobie z przebijaniem utwardzonych warstw lawiniska.
Prawie wszystkie sondy można użyć zaraz po rozłożeniu. Tak jak w przypadku całego sprzętu avi, należy przećwiczyć użycie urządzenia w śniegu w rękawiczkach, aby w pełni zaznajomić się z procesem przed wystąpieniem sytuacji awaryjnej. Zdolność do szybkiego, prawidłowego ustawienia sondy, gdy zajdzie taka potrzeba, jest niezwykle istotna.
Niektóre kije narciarskie można wykorzystać jako sondy lawinowe, ale stanowczo odradzamy takie rozwiązanie. Dedykowana, jednofunkcyjna sonda lawinowa jest szybsza, mocniejsza i łatwiejsza w użyciu, co może uratować zasypanej osobie życie.
Męski sprzęt skiturowy | Damski sprzęt skiturowy
Łopata lawinowa
Kiedy lawina ustaje, szybko zmienia się w konsystencję bardziej przypominającą beton niż śnieg. Dlatego tak ważne jest, aby mieć przy sobie metalową łopatę lawinową, która jest przeznaczona do ratownictwa lawinowego. Aluminiowe łopaty są lekkie i znacznie mocniejsze niż plastikowe, których już się w ratownictwie nie używa.
Łopaty, podobnie jak narciarze, mają różne rozmiary, dlatego należy dobrać taki, który będzie dla nas najlepszy. Oczywiście łopata powinna być na tyle mała, aby zmieścić się w plecaku narciarskim, i na tyle duża, aby w krótkim czasie można było nią przenieść dużą ilość śniegu.
Łopata powinna mieć wysuwany trzonek, co usprawni kopanie. Niektóre modele można przekształcić w motykę, co jest szczególnie przydatne podczas pracy zespołowej – jedna osoba może kopać, a druga użyć motyki do odgarniania śniegu.
Rozum
Jest to zdecydowanie najważniejszy element sprzętu ratunkowego, bez którego nigdy nie należy wyruszać w teren! Zanim postawisz stopę w górach, zdobądź wiedzę na temat bezpieczeństwa lawinowego i staraj się ją aktualizować do momentu, aż porzucisz narciarstwo. Dzięki temu będziesz podejmować mądre decyzje w terenie, które w znacznym stopniu uchronią Ciebie i Twoich znajomych przed lawiną. Dlatego zapisz się na kurs z przewodnikiem, aby dowiedzieć się więcej o bezpieczeństwie lawinowym i jak korzystać ze sprzętu.
Planując trasę na dany dzień, zapoznaj się z aktualnymi warunkami lawinowymi w Twojej okolicy. Zwracaj uwagę na teren wokół Ciebie, oceniaj warunki śniegowe, szukaj śladów oddziaływania wiatru na śnieg, obserwuj ruch śniegu na okolicznych stokach i szczytach. Jeśli chcesz zdobyć więcej informacji, po prostu zatrzymaj się i zacznij kopać.
Jeśli jesteś w grupie i masz wątpliwości co do otoczenia, nie wahaj się wyrazić swoich obaw i rozpocznij dyskusję, nawet jeśli przewodnik górski lub narciarz z dużo większym doświadczeniem twierdzi, że dane miejsce jest bezpieczne.
Wreszcie ćwicz tak długo, aż korzystanie z detektora, łopaty i sondy w danym terenie i w rękawicach będziesz mieć w małym palcu. Trening z detektorem może być świetną zabawą – wystarczy śnieg i kilka osób z nadajnikami lawinowymi.
Z odpowiednim sprzętem, wiedzą na temat bezpieczeństwa w śniegu i mnóstwem zdrowego rozsądku możesz spokojnie odkrywać górskie szlaki zimą, przemierzając pokryte białym puchem tereny. Jeśli szukasz dodatkowych porad, obejrzyj nasz film, w którym profesjonalny narciarz Chris Rubens oraz przewodnik ACMG i profesjonalny narciarz Greg Hill tłumaczą, jak używać detektora, sondy i łopaty.
NARTY SKITOUROWE DLA KOBIET dla MĘŻCZYZN
BUTY SKITOUROWE DLA KOBIET dla MĘŻCZYZN
WIĄZANIA SKITOUROWE: DLA KOBIET dla MĘŻCZYZN
